Ik zou denken dat het niet kan. Maar omdat ik het bij een 3d printer tòch tegenkwam, heb ik er eens aan gemeten. Het lijkt me dat het niet zomaar met elk type ventilator kan.
| Spanning over FAN1 | Spanning over FAN2 | Omstandigheden |
| 5,6 V | 6,3 V | beiden draaiend, 12 V voeding |
| 5,5 V | 6,2 V | beiden geblokkeerd, 12 V voeding |
| 5,2 V | 6,7 V | alleen FAN1 geblokkeerd, 12 V voeding |
| 11,4 V | 12,2 V | beiden draaiend, 24 V voeding |
| 11,5 V | 12,2 V | beiden geblokkeerd, 24 V voeding |
| 10,5 V | 13,2 V | alleen FAN1 geblokkeerd, 24 V voeding |
| 12,4 V | 11,2 V | alleen FAN2 geblokkeerd, 24 V voeding |
En zoals in de tabel te zien is, blijft bij dìt specifieke type 12 V ventilatortje het spanningsverschil binnen de perken wanneer 2 exemplaren in serie worden geschakeld. Ik heb het uiteraard eerst bij 12 V geprobeerd. Zowel met beide ventilatortjes lopend als met 1 of meer van beiden geblokkeerd, blijft de spanning op elk ongeveer de helft van de voedingsspanning. Zowel bij 12 V als bij 24V voedingsspanning.
Bij 2 andere fannetjes van een hoger vermogen (ze verplaatsen merkbaar meer lucht), varieerde de spanning meer bij het blokkeren van 1 van de fannetjes:
| spanning over FAN1 | spanning over FAN2 | omstandigheden |
| 5,9 V | 6,4 V | Beiden draaiend |
| 3,9 V | 8,4 V | Alleen FAN1 geblokkeerd |
| 8,3 V | 4,0 V | Alleen FAN2 geblokkeerd |
| 6,1 V | 6,1 V | beiden geblokkeerd |
Hierbij zakte de spanning op het geblokkeerde fannetje tot zo’n 4 V, waarbij de ander dan 8 V krijgt voor een totaal van 12 V. Dit heb ik niet op 24V geprobeerd – maar ik verwacht dat het dan 8 V respectievelijk 16 V wordt. Deze ventilatortjes hebben een datasheet. Blijkbaar is de ‘rated voltage’ van deze 12V fan 24 V. Achteraf gezien zou het dus waarschijnlijk gewoon heel gebleven zijn. Ook het meten van de opgenomen stroom mag de geïnteresseerde lezer zelf doen ;).
Maar het blijft vreemd. Er zit een brushless motor met bijbehorende stuur-electronica in dergelijke fannetjes. Ik verwacht dus ook dat dit niet altijd kan. Kirchhoff laat zich niet overtreden: alles in serie krijgt dezelfde stroom. Of ‘t dat nou wil of niet. En ‘dingen waar electronica in zit’ hebben geen constante stroomopname. Dat de motorsturing van de 2 ventilatortjes niet defect raakt en zelfs blijft functioneren (subtiel, maar belangrijk verschil) verbaasd me eigenlijk een beetje.
Ik had verwacht dat het geblokkeerde fannetje meer stroom zou ‘willen’ waardoor de spanning op het andere fannetje toeneemt. (Als je het ventilatortje niet geantropomorfiseerd wilt hebben, lees dan: “dat het geblokkeerde ventilatortje laagimpedanter zou worden”). Dat gebeurt ook, maar niet in zo’n extreme mate dat het draaiende fannetje alle spanning over zich heen krijgt (en stukgaat, als die totale voedingsspanning te hoog voor ‘m is)
Het kan dus niet per definitie, maar ook weer niet per definitie niet :). (Aka: Soms wel, maar niet altijd)
Leave a Reply